Leren terwijl je werkt. Dat is de kern van werkplekleren. In plaats van een klassikale training of online cursus, leer je direct op de plek waar je jouw werk uitvoert. Praktisch, doelgericht en precies op het moment dat je het nodig hebt.
In dit blog lees je:
- wat werkplekleren precies is
- waarom steeds meer organisaties hiervoor kiezen
- hoe het er in de praktijk uitziet
- of jouw organisatie er klaar voor is
- hoe je werkplekleren gestructureerd aanpakt
- hoe je medewerkers effectief begeleidt tijdens het leren op de werkvloer
Wat is werkplekleren?
Werkplekleren is leren terwijl je werkt. In deze vorm van leren doe je nieuwe kennis en vaardigheden op tijdens je dagelijkse werkzaamheden. In plaats van te leren los van het werk, gebeurt het leren ín de praktijk, vaak met begeleiding of directe feedback.
Deze manier van leren is populair en effectief omdat je de dingen die je leert direct kan toepassen in een relevante context. Het maakt leren persoonlijker, doelgerichter en beter afgestemd op wat er op de werkvloer gebeurt.
Waarom kiezen organisaties voor werkplekleren?
Werkplekleren sluit naadloos aan op hoe moderne organisaties willen werken en leren. In plaats van medewerkers naar een cursus te sturen of lange e-learnings te laten volgen, wordt leren onderdeel van het dagelijkse werk. Dat bespaart niet alleen tijd en geld, maar zorgt ook voor meer betrokkenheid en betere prestaties op de werkvloer.
Vijf voordelen van werkplekleren
De voordelen van werkplekleren
Direct toepasbaar
Medewerkers leren precies wat ze nodig hebben, wanneer ze het nodig hebben
Efficiënt
Er gaat geen tijd verloren aan irrelevante theorie
Motiverend
Medewerkers zien direct het resultaat van wat ze leren
Organisch leren
Kennisdeling en samenwerking worden vanzelfsprekend
Toekomstgericht
Je bouwt aan een lerende organisatie waarin ontwikkeling centraal staat
Kosteneffectief
Lagere trainingskosten doordat leren is ingebed in het dagelijks werk
Belangrijke trends die werkplekleren versterken
De opkomst van hybride werken, de groeiende behoefte aan zelfregie en de beschikbaarheid van digitale leerplatforms maken werkplekleren toegankelijker dan ooit. Organisaties willen wendbaar blijven en verwachten van medewerkers dat zij zich blijven ontwikkelen. Werkplekleren past perfect in die visie.
Relevantie voor de organisatie én de medewerker
Doordat leren en werken samenkomen, ontstaat er een cultuur waarin continu ontwikkelen normaal is. Medewerkers voelen zich meer betrokken, groeien sneller in hun rol en leveren meer waarde voor de organisatie. Dat maakt werkplekleren niet alleen relevant, maar essentieel voor wie klaar wil zijn voor de toekomst.
Hoe werkt werkplekleren in de praktijk?
Werkplekleren draait om leren in de flow van het werk. Dat betekent dat medewerkers leren door te doen, te observeren, vragen te stellen en feedback te krijgen tijdens hun normale werkzaamheden. De kennis of vaardigheden die ze opdoen, zijn direct toepasbaar en sluiten aan op wat er op dat moment van hen gevraagd wordt.
Deze manier van leren hoeft niet altijd formeel georganiseerd te zijn. Sterker nog, het gebeurt vaak spontaan. Denk aan een collega die je helpt een nieuwe tool onder de knie te krijgen of een manager die feedback geeft op een presentatie. Maar ook bewust ingerichte leermomenten kunnen onderdeel zijn van werkplekleren.
Voorbeelden van werkplekleren
Voorbeeld 1: Meelopen met een ervaren collega
Wat gebeurt er?
Een nieuwe klantenservicemedewerker start in zijn eerste week bij een softwarebedrijf. In plaats van meteen aan de slag te gaan met scripts of trainingen, loopt hij eerst twee dagen mee met een ervaren collega. Hij luistert mee met klantgesprekken, observeert hoe vragen worden beantwoord en krijgt tussendoor uitleg over het systeem en de tone of voice.
Waarom is dit werkplekleren?
Hij leert direct in de context van het werk, ziet realistische situaties voorbijkomen en stelt tussendoor vragen. Alles wat hij leert, is direct relevant en toepasbaar.
Wat is het resultaat?
De medewerker voelt zich sneller zeker in zijn rol, begrijpt wat klanten écht nodig hebben en kan na een paar dagen al zelfstandig gesprekken voeren.
Voorbeeld 2: Microlearning op het moment dat het nodig is
Wat gebeurt er?
Een HR-medewerker moet voor het eerst een beoordelingsgesprek voorbereiden, maar weet niet precies hoe hij het moet aanpakken. In plaats van een training van een halve dag te volgen, opent hij via het interne leerplatform een korte microlearning van tien minuten. Daarin krijgt hij concrete tips, voorbeeldvragen en een checklist.
Waarom is dit werkplekleren?
Hij leert op het moment dat de taak zich aandient, precies dat wat hij nodig heeft. De kennis komt niet uit een generieke training, maar uit een directe werkvraag.
Wat is het resultaat?
De medewerker voelt zich goed voorbereid, voert het gesprek met vertrouwen en leert op een manier die past binnen zijn werkdag.
Voorbeeld 3: Reflectie na een project
Wat gebeurt er?
Na de afronding van een marketingcampagne komt het team bijeen voor een korte evaluatie. Wat werkte goed, waar liep het spaak en wat kan de volgende keer beter? Iedereen deelt zijn ervaringen, en de inzichten worden vastgelegd zodat het team ze kan meenemen naar een volgend project.
Waarom is dit werkplekleren?
De medewerkers leren van hun eigen praktijkervaring. Door samen terug te kijken, ontstaan er inzichten die direct bruikbaar zijn en zich vastzetten in het teamproces.
Wat is het resultaat?
Het team ontwikkelt zich als geheel, fouten worden niet herhaald en het leerproces versterkt de samenwerking én de kwaliteit van het werk.
Werkplekleren vs traditioneel leren
Waar traditioneel leren vaak losstaat van de werkpraktijk, richt werkplekleren zich juist op het directe verband tussen wat je leert en wat je doet. Traditioneel leren draait meestal om kennisoverdracht in een aparte setting, zoals een training of cursus. Bij werkplekleren is die scheiding er niet. Het is leren in de context van je werk, en dat maakt het effectiever en efficiënter.
Voor wie is werkplekleren interessant?
Werkplekleren is relevant voor vrijwel iedereen binnen een organisatie, maar voor sommige rollen is het extra waardevol. Denk aan teams die in een snel veranderende omgeving werken, medewerkers die zich willen blijven ontwikkelen of leidinggevenden die het leren van hun team willen stimuleren.
HR en L&D-professionals
Voor HR en learning & development is werkplekleren een krachtig middel om leren beter te laten aansluiten op de praktijk. Het helpt om leertrajecten te personaliseren, medewerkers te activeren en een cultuur van continu leren te stimuleren.
Teamleiders en managers
Leidinggevenden spelen een belangrijke rol in het mogelijk maken van werkplekleren. Door ruimte te bieden voor leren, feedback te geven en actief te coachen op de werkvloer, kunnen zij het verschil maken in de ontwikkeling van hun team.
Medewerkers
Voor medewerkers zelf is werkplekleren laagdrempelig en motiverend. Je leert precies wat je nodig hebt voor jouw werk, op een moment dat het logisch voelt.
Bovendien krijg je sneller grip op nieuwe taken of verantwoordelijkheden, wat bijdraagt aan zelfvertrouwen en zowel persoonlijke en professionele groei.
Werkplekleren implementeren: waar begin je?
Het implementeren van werkplekleren hoeft niet ingewikkeld te zijn, maar het vraagt wel om een doordachte aanpak. Je wilt immers dat leren écht onderdeel wordt van het dagelijks werk, en niet iets dat er steeds bij inschiet. Onderstaande stappen helpen je op weg.
Stappenplan: zo breng je werkplekleren in de praktijk
1. Analyseer de leerbehoefte
Breng systematisch in kaart wat medewerkers nodig hebben om hun werk optimaal te doen en waar leerpotentieel zit. Dit doe je door:
- Functieanalyse: Identificeer concrete kennis, vaardigheden en competenties die nodig zijn per functie.
- Ontwikkelgesprekken: Voer gerichte gesprekken waarin leerdoelen en ambitieniveaus worden vastgesteld.
- Skills assessment: Meet huidige versus gewenste competentieniveaus om gerichte leerdoelen te formuleren.
- Teamanalyse: Breng in kaart welke kennis en expertise al in het team aanwezig is en waar hiaten zitten.
Deze diepgaande analyse vormt de basis voor een effectief leeraanbod dat direct aansluit bij de dagelijkse werkpraktijk.
2. Kies een passende vorm van werkplekleren
Selecteer werkvormen die optimaal aansluiten bij zowel de leerdoelen als de context en voorkeuren van je doelgroep, zoals:
- Job shadowing: Medewerkers lopen mee met een expert en observeren hoe specifieke taken worden uitgevoerd.
- Microlearnings: Korte, gerichte leerinterventies van 5-10 minuten die direct toepasbaar zijn op het werk.
- Coaching on the job: Directe begeleiding en feedback tijdens werkzaamheden door een ervaren collega.
- Projectmatig leren: Complexe uitdagingen waarbij nieuwe vaardigheden direct in de praktijk worden toegepast.
- Intervisie: Gestructureerde uitwisseling van werkgerelateerde vraagstukken en oplossingen tussen collega’s.
Door verschillende leervormen te combineren, creëer je een rijke leeromgeving die aansluit bij verschillende leerstijlen en praktijksituaties.
3. Zorg voor begeleiding
Effectieve begeleiding versterkt het leerproces aanzienlijk. Implementeer dit door:
- Leermaatjes: Koppel medewerkers aan elkaar om samen leerdoelen te bereiken en elkaar te motiveren.
- Interne mentoren: Wijs ervaren medewerkers aan die gericht kunnen coachen op specifieke vaardigheden.
- Leiderschapsontwikkeling: Train leidinggevenden in coachend leiderschap zodat zij kwaliteitsfeedback kunnen geven.
- Leercontracten: Maak concrete afspraken over leerdoelen, verwachtingen en ondersteuning tijdens het leerproces.
- Regelmatige check-ins: Plan korte, frequente gesprekken om voortgang te bespreken en bij te sturen waar nodig.
Door deze begeleiding te structureren, creëer je een veilige leeromgeving waarin experimenteren en fouten maken wordt gezien als essentieel onderdeel van groei.
4. Maak leren zichtbaar
Door leerervaringen expliciet te maken, versterk je het effect en de motivatie. Dit bereik je door:
- Reflectie-instrumenten: Implementeer korte reflectiemomenten aan het einde van de werkdag of week.
- Kennisdeling: Creëer momenten waarop medewerkers nieuwe inzichten of geleerde vaardigheden kunnen delen.
- Succesverhalen: Verzamel en deel concrete voorbeelden van verbeteringen door werkplekleren.
- Digitaal portfolio: Laat medewerkers hun leerresultaten documenteren in een toegankelijk platform.
- Leerreis visualiseren: Maak groei inzichtelijk door competentieontwikkeling visueel te presenteren.
Door leren zichtbaar te maken, creëer je niet alleen erkenning voor individuele groei, maar stimuleer je ook een organisatiebrede leercultuur.
5. Monitor en stuur bij
Continue verbetering van je werkplekleerstrategie vereist structurele evaluatie en bijsturing:
- Effectmeting: Meet concrete resultaten zoals kwaliteitsverbetering, snellere onboarding of hoger werkplezier.
- Kwalitatieve feedback: Verzamel diepgaande ervaringen van deelnemers via interviews of focusgroepen.
- Leerdataanalyse: Analyseer patronen in leeractiviteiten om sterke en zwakke punten te identificeren.
- Benchmark-vergelijkingen: Vergelijk resultaten met best practices binnen en buiten je organisatie.
- Verbeterplannen: Ontwikkel concrete actieplannen om het werkplekleren continu te versterken.
Door deze systematische aanpak kun je aantonen wat werkplekleren oplevert voor zowel medewerkers als de organisatie, en versterk je het draagvlak voor toekomstige leerinitiatieven.
MyCademy en werkplekleren: zo ondersteunen wij jouw organisatie
Bij MyCademy geloven we dat leren pas echt impact maakt als het aansluit op de praktijk. Daarom helpen we organisaties om werkplekleren op een slimme en schaalbare manier te organiseren. Met ons leerplatform maak je leren laagdrempelig, persoonlijk en direct toepasbaar.
Ontdek ons kennisaanbod
Wil je jouw organisatie ondersteunen bij het implementeren van effectief werkplekleren? Bekijk dan ons kennisaanbod en ontdek hoe wij jou kunnen helpen bij het creëren van een duurzame leercultuur.
Management & Leiderschap
Trainingen die managers en leidinggevenden helpen om werkplekleren te stimuleren en te begeleiden binnen teams.
Bekijk trainingenPersoonlijke Vaardigheden
Ontwikkel essentiële soft skills die medewerkers helpen effectiever te leren in de context van hun dagelijkse werk.
Bekijk trainingenIT Kennisaanbod
Technische vaardigheden en kennis die direct op de werkplek toegepast kunnen worden door IT-professionals.
Bekijk trainingenCompliance Trainingen
Praktijkgerichte trainingen die compliance-kennis integreren in de dagelijkse werkprocessen en beslissingen.
Bekijk trainingenSecurity Awareness
Verhoog het beveiligingsbewustzijn in de dagelijkse werkpraktijk met trainingen die direct toepasbaar zijn.
Bekijk trainingen
