Leerdoelen formuleren klinkt eenvoudig, maar in de praktijk blijkt dit toch iets lastiger dan gedacht. Maar waarom zou je überhaupt leerdoelen willen opstellen? In dit artikelen nemen we je mee in wat leerdoelen nu precies zijn, hoe je ze formuleert en bovenal: waar moet je op letten?
Wat zijn leerdoelen?
Leerdoelen zijn een formulering van aan te leren kennis en vaardigheden die belangrijk zijn voor een individu of een groep. Voor individuen kun je denken aan een persoonlijk leerdoel, terwijl een leerdoel voor een groep bijvoorbeeld organisatie breed kan zijn.
Bij leerdoelen ligt de focus niet op het eindresultaat, maar op het leerproces waarin je de kennis en vaardigheden opdoet.
Persoonlijk leerdoel
Een persoonlijk leerdoel is gericht op het ontwikkelen van de kennis en vaardigheden van jezelf. Een persoonlijk leerdoel hoeft niet altijd werkgerelateerd zijn. Denk bijvoorbeeld aan het ontwikkelen van jezelf als particulier belegger. Dit heeft weinig met je werk te maken en meer met de doorontwikkeling van je eigen kennis en vaardigheden.
Steeds meer organisaties stimuleren het opstellen van persoonlijk leerdoelen ook buiten het werk om. Zij zien in dat individuen die zich naast het werk ook doorontwikkelen, deze kennis en vaardigheden vaak ook kunnen gebruiken op de werkvloer. Bovendien zorgt het behalen van persoonlijke leerdoelen ook voor meer geluk. Dit werkt natuurlijk zowel privé als op het werk op een positieve manier door.
En dat is dus niet alleen voor de medewerker goed nieuws, ook de werkgever profiteert hiervan. Zo bleek uit onderzoek van World Happiness dat werkgeluk écht heel veel voordelen heeft:
- Mensen die positieve emoties ervaren, zijn productiever.
- Gelukkige medewerkers worden beter beoordeeld door leidinggevenden.
- Geluk stimuleert nieuwsgierigheid, creativiteit en motivatie onder medewerkers.
- Gelukkige mensen werken beter samen in onderhandelingen.
- Welbevinden hangt samen met een hoger inkomen voor individuele medewerkers.
- Organisaties met tevreden medewerkers hebben over het algemeen een hogere productiviteit en omzet.
Leerdoelen op het werk
Leerdoelen op het werk zijn doelen om nieuwe kennis en vaardigheden op te doen in een zakelijke setting. Dit houdt concreet in dat de leerdoelen die je opstelt werkgerelateerd zijn. Dit kan een persoonlijk leerdoel zijn, maar ook onderdeel van een organisatiebreed leerdoel.
Organisatie brede leerdoelen moeten zorgen voor een stimulatie van de groei-mindset van medewerkers waarbij het leerproces leidend is, en niet het eindresultaat.
Waarom een leerdoel?
Het antwoord laat zich raden. Leerdoelen formuleren zorgt indirect voor het ontwikkelen van nieuwe kennis en vaardigheden en zorgt bovendien voor:
- Uitdaging → iets nieuws leren zorgt voor nieuwe uitdagingen
- Motivatie → door een leerdoel op papier te zetten (en te delen), heb je houvast en zorgt voor een hogere mate van motivatie
- Werkgeluk → jezelf blijven ontwikkelen zorgt voor een hogere mate van werkgeluk. Een hogere mate van werkgeluk draagt op zijn beurt weer bij aan een verhoogde productiviteit bij medewerkers.
Hoe formuleer je een leerdoel?
Een leerdoel formuleer je het beste op basis van de SMART-methodiek. De SMART-methode is ideaal om concrete en meetbare doelen te stellen. Toch hoeft het SMART model niet leidend te zijn bij een leerdoel. Soms is ‘gewenst’ gedrag een doel, maar zoals je misschien wel kunt voorstellen is dit niet altijd 100% meetbaar.
Voordat je een leerdoel formuleert is het natuurlijk wel belangrijk om er überhaupt één te hebben. Vind je het lastig om er één te bedenken? Pak dan eens een leeg vel papier en neem een kwartier de tijd om een aantal vragen te beantwoorden.
Wat maakt je gelukkig op het werk en privé? Zijn er bepaalde vaardigheden die je niet hebt die je in je werk belemmeren? Is de kennis die je nu hebt over 3 jaar nog steeds relevant? Welke kennis is over 3 jaar überhaupt relevant? Is er een hobby die je al heel lang wilt beoefenen? Etc.
SMART-leerdoelen
SMART staat voor Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden. Vijf elementen die er voor zorgen dat je betere leerdoelen opstelt. Het klinkt eenvoudig, maar in de praktijk blijken veel leerdoelen toch één of meerdere van deze elementen te ontbreken.
Dit hoeft geen ramp te zijn, staat je hier dus niet blind op. De SMART methodiek bij het opstellen van leerdoelen geeft je de nodige handvatten, maar moet niet leidend zijn.
Ga maar na:
Je doel is om minder passief te zijn op je werk. Het is erg lastig om dit doel SMART te maken. Je kunt er voor kiezen om deze vervolgens op te delen in bijvoorbeeld kleinere concretere doelen. Toch is je leerdoel: minder passief op het werk zijn. Of omgedraaid: meer proactief zijn.
Natuurlijk zijn er ook leerdoelen die wel SMART te maken zijn. Als je als leerdoel hebt om efficiënter te kunnen werken met Excel, dan is dit goed af te kaderen:
Tijdens het laatste kwartaal van 2022 wil ik een Excel training volgen om zo mijn vaardigheden op het gebied van Excel te verbeteren. Dit valideer ik door het doen van een Excel examen bij icttrainingen.nl
Dit doel is:
- Specifiek: Excel vaardigheden verbeteren
- Meetbaar: door een af te leggen examen
- Acceptabel: het helpt me in mijn dagelijkse werkzaamheden
- Realistisch: het is makkelijk uit te voeren dmv. een training
- Tijdsgebonden: tijdens het laatste kwartaal van 2022
Tip: Merk je dat dit doel misschien toch te groot is? Knip dit doel dan op in meerdere subdoelen. Houd hierbij rekening dat het resultaat niet heilig is, het leerproces en de kennis & vaardigheden die je opdoet, is het doel.
Tips voor het opstellen van leerdoelen
Rekening houden met de SMART-methode is al één belangrijke tip. Maar we hebben meer tips die je helpen bij het opstellen van goede leerdoelen.
Tip 1: Kwaliteit boven kwantiteit
Heb je veel leerdoelen dan kun je het overzicht kwijtraken en maakt het eenvoudigweg gewoon lastiger om je doelen te behalen. Eén of twee concrete leerdoelen zorgen voor focus en dit maakt het makkelijker om aan je leerdoelen te werken. Dit zorgt vervolgens weer voor meer motivatie om vaker leerdoelen op te stellen.
Tip 2: Trek niet aan een dood paard
Hiermee willen we zeggen dat als je merkt dat je leerdoel toch niet de juiste was, je hier niet oneindig mee verder moet gaan. Het is helemaal niet erg om een leerdoel niet te halen. De winst zit hem vaak in dat wat je onderweg hebt geleerd.
Tip 3: Subdoelen formuleren
Leerdoelen, vooral zakelijk gezien, kunnen soms erg groot zijn. Er is niks mis met het opstellen van grote doelen. Deze zorgen voor richting en sturing, maar de kans dat grote doelen niet gehaald worden zijn ook een stuk groter. Niet behaalde doelen kunnen demotiverend werken. Formuleer dus subdoelen die makkelijker te behalen zijn.
Tip 4: deel je leerdoelen
Als je leerdoelen met andere deelt, zorgt dit voor een stok achter de deur. Zoek iemand op die je af en toe vraagt naar je leerdoelen en bespreek samen de voortgang. Het beste werkt dit als jullie beide leerdoelen hebben opgesteld. Bespreek vooral het proces en wat je kunt verbeteren tijdens dit leerdoel.
Tip 5: doe het vóóral voor jezelf
Leerdoelen opstellen die het bedrijf waar je voor werk verder helpen, is helemaal niks mis mee. Maar sla hier niet in door. Houd de leerdoelen vooral dicht bij jezelf. Stel geel leerdoelen op omdat anderen die heel graag bij je zien. Maak leerdoelen die jou motiveren en zowel privé als zakelijk verder helpen.
Voorbeelden leerdoelen
Voorbeelden van leerdoelen splitsen we hieronder op in persoonlijke leerdoelen en leerdoelen voor op het werk.
Voorbeelden persoonlijke leerdoelen
- De komende 3 maanden wil ik werken aan het verbeteren van mijn onderhandelingsvaardigheden.
- De komende 6 maanden ga ik gitaarles volgen om zo na 6 maanden mijn eigen liedjes op de gitaar te kunnen spelen.
- Per 1 september 2022 wil ik meer tijd met mijn gezin doorbrengen. Dit ga ik doen door mijn telefoon na het avondeten weg te leggen.
Voorbeelden leerdoelen op het werk
- Eind het eind van deze maand wil ik meer zicht hebben op mijn planning. Dit doe ik door mijn agenda leidend te houden.
- Ik wil in september van dit jaar in staat zijn om de functie van systeembeheerder te krijgen. Om die kennis op te doen, start ik volgende week met de opleiding …..
- Ik wil beter leren presenteren. Dit ga ik doen door één keer per maand een Powerpoint presentatie aan mijn collega’s te geven.
Zoals je misschien ziet zijn niet alle leerdoelen altijd even SMART. Wel is tijdens het opstellen hiervan rekening gehouden met deze methode om ze in ieder geval zo concreet mogelijk te maken.
Laat de leerdoelen die je opstelt ook door andere ‘controleren’. Soms is een leerdoel niet het einddoel, maar hangt er een diepere laag onder. Denk bijvoorbeeld aan het feit dat je nu niet goed kunt presenteren. Moet je dan je Powerpoint vaardigheden verbeteren? Of misschien werken aan je onzekerheid?
Hulp bij het maken van je leerdoelen?
Bij MyCademy helpen wij dagelijks organisaties met het opstellen van hun leerdoelen. We kijken hier niet alleen naar organisatie brede leerdoelen maar ook zeker naar persoonlijke leerdoelen. Ons L&D team helpt je hierin graag verder. Meer weten over ons leerplatform of andere vragen? Neem dan contact met ons op.
