Elk mens heeft een andere favoriete manier van leren en iedereen heeft andere persoonlijke ontwikkelwensen. Jij waarschijnlijk ook. Het is daarom belangrijk dat je leeraanbod aansluit bij de wensen en de mogelijkheden van je medewerkers.
De één neemt graag bergen theoretische kennis tot zich, de ander wil dicht bij het werkproces leren, zodat hij of zij het geleerde meteen in de praktijk kan toepassen.
En dan hebben we natuurlijk ook nog informeel leren, door bijvoorbeeld collega’s van elkaar te laten leren (crosstraining), het houden van kennissessies of door medewerkers een korte periode van functie te laten ruilen (functieroulatie).
In deze blog zoomen we eens in op informeel leren.
Informeel leren versus formeel leren
Formeel leren is een manier van leren waarbij je systematisch en gestructureerd te werk gaat, binnen een omgeving die ook daadwerkelijk ontworpen is om te leren.
Formeel leren wordt dus bewust gepland om kennis en vaardigheden te ontwikkelen. Het doel is – meestal – het behalen van een erkend diploma of certificaat.
Formeel leren vindt traditioneel gezien vaak plaats in een klaslokaal met een groep medeleerlingen. Tegenwoordig gebeurt dit natuurlijk ook digitaal.
Onder informeel leren verstaan we al het leren dat zonder formele planning of instructie gebeurt. Volgens een studie die is gedaan in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken kenmerkt informeel leren zich door het verwerven van nieuwe inzichten door:
(a) de uitvoering van dagelijkse taken en de problemen of vragen die dit oproept,
(b) de samenwerking en interactie met collega’s,
(c) het werken met opdrachtgevers of stakeholders die nieuwe eisen, vragen en problemen voorleggen
(d) nieuwe en complexe taken die worden voorgelegd.
Informeel leren kenmerkt zich dus door spontaniteit en autonomie.
Waarom informeel leren?
Informeel leren is een vorm van leren die beter past bij de dynamische omgeving die een organisatie biedt. Deze leervorm sluit, op een heel logische en natuurlijke manier, beter aan bij de nodige kennis en vaardigheden die je als professional wilt ontwikkelen, zo blijkt uit onderzoek.
De voordelen
Informeel leren is kostenbesparend. Je hebt namelijk niet te maken met reis- en verblijfskosten, en bovendien kan de medewerker het leren combineren met werken. Bij leren op de werkplek doet de medewerker ook impliciete kennis op: kennis die je opdoet door ervaring en je hoogstwaarschijnlijk zou missen bij een theoretische opleiding.
Leren op de werkplek past in het concept van de lerende organisatie en tenslotte kun je als organisatie, door je mensen – ook – te laten leren op de werkplek, sneller meebewegen met de veranderende wereld.
Wat levert informeel leren op?
Hoewel er nog geen concreet onderzoek gedaan is naar de effectiviteit van informeel leren, schatten onderzoekers dit cijfer heel hoog, tot wel tachtig procent. Ook naar de opbrengsten van informeel leren is nog weinig onderzoek gedaan.
>> Lees hier onze studie over wat kennisontwikkeling concreet oplevert <<
Volgens een studie gedaan door Maastricht University variëren de uitkomsten van informeel leren behoorlijk. De meest genoemde uitkomsten of gevolgen van informeel leren volgens dit onderzoek zijn persoonlijk waargenomen ontwikkeling van de carrière, versterken van het – sociale –netwerk, verbetering van vaardigheden, inzetbaarheid, vermindering van emotionele uitputting en ondernemerschap.
Tips om informeel leren te stimuleren
Ondanks dat er geen harde cijfers bekend zijn, durven we gerust te stellen dat het stimuleren van informeel leren – naast formeel leren – zeer de moeite waard is.
Maar hoe pak je dat stimuleren aan?
- Maak je mensen bewust van het belang van informeel leren.
- Geef je mensen tijd en ruimte om aan informele leeractiviteiten mee te doen.
- Waardeer informeel leren en neem de opbrengsten ervan op in – bijvoorbeeld – hun persoonlijk ontwikkelplan.
- Stel fysieke ruimtes of faciliteiten beschikbaar waar collega’s en mentoren elkaar informeel kunnen ontmoeten.
- Werk aan het vertrouwen tussen collega’s. Als er een sfeer van vertrouwen is, is het makkelijk hulp of feedback te vragen aan elkaar.
- Geef als leidinggevende het juiste voorbeeld.
- Stimuleer diversiteit binnen je team in termen van (opleidings-)achtergrond, leeftijd, geslacht en ervaring, maar biedt ook een divers takenpakket met voldoende uitdaging en variatie. Denk daarbij eens aan een taakrotatiesysteem.
- Stimuleer het beeld dat leren van alle leeftijden is.
- Zorg dat mensen elkaar willen en kunnen coachen. Zeker in de eerste periode van een nieuwe baan is dat heel belangrijk. Hanteer daarbij wel een coachingsstijl die past bij de leerbehoeftes van de medewerker.
- Combineer formeel en informeel leren voor het beste resultaat.
- Bied je medewerkers de juiste hulpmiddelen om de juiste kennis te vinden binnen de organisatie. Een goed LMS maakt het mogelijk om kennis te creëren en op te slaan, zodat deze ook voor anderen toegankelijk wordt.
Nieuwsgierig?
Het MyCademy leerplatform stimuleert een lerende cultuur via het 3C-model. We onderscheiden daarbij drie drivers: Cultuur, Capability en Commitment. Benieuwd hoe ons platform bijdraagt aan kennisdeling? Of wil je continu leren – hoger – op de agenda zetten, maar kun je daar wel wat hulp bij gebruiken? Neem vrijblijvend contact met ons op. We helpen je graag.
